Ontdek de ziel van Zutphen

De schitterende ambiance doet oude tijden herleven

‘Hoezeer heeft deze kleine stad allure…’ pronkt op een muur in Zutphen. Het is een zin uit een gedicht van Ida Gerhardt, de eerste stadsdichter van Zutphen. Maar natuurlijk heeft deze Hanzestad allure. Zutphen was een belangrijke stad in de Hanzetijd. De rijkdom en charme spat nog steeds van de imposante koopmanshuizen, stadsmuren en stadspoorten. Slenter door het historisch centrum, ontdek verborgen hofjes met bloeiende binnentuinen en fijne koffie- en lunchplekjes. Sta stil, kijk omhoog en bewonder de authentieke gevels, houten luiken en prachtige glas-in-loodramen. En dit alles op loopafstand van elkaar!

Tekst: Mirjam Preusterink

Fotografie: Ernst Preusterink, Jos Bhmer, Ingeborg Lukken en Hip en stijlfotografie

Wanneer je vanaf het station of parkeerplaats de Houtwal (parkeerkosten €2,60 per dag) richting centrum loopt, kan het niet anders dan dat je de Berkelpoort opmerkt. Voorheen was deze poort de verbinding tussen de oude stad en de Nieuwstad. Vroeger ging het er hier heftig aan toe. In de poort zien we de schiet- en moordgaten nog. Hiermee bestookte men de vijand met stenen en gloeiendhete pek. Nu ziet de Berkelpoort er vredig uit. In het water liggen kleurige roeibootjes. Laat je in de zomermaanden meevoeren op een fluisterboot voor een vaartocht over de Berkel en de grachten. Of stap hier op een supboard en ervaar de groene stad met haar rijke historie vanaf het water.

Vraag bij de VVV om een themawandeling en ontdek op eigen gelegenheid de vele pareltjes van de stad. Of regel een gids, die enthousiast vertelt over de rijke geschiedenis van de stad. Wist je dat Zutphen ruim negenhonderd (rijks) monumenten telt? De stad heeft ongeveer 50.000 inwoners, daardoor is de sfeer rustig en gemoedelijk. Je voelt het DNA van de stad: zorg en aandacht voor de medemens en de natuur.  Deze mindset geeft Zutphen een sprankelende en positieve vibe. Je vindt tweedehands kledingzaken en duurzame concept stores met items voor je gaderobe of interieur. Loop binnen bij winkels met mooie klinkende namen zoals: Gaia, Radijs en Het geheim van mooie dingen.

Zutphen torent erboven uit

Torenstad is de bijnaam van Zutphen. De Walburgiskerk en de St. Janskerk zijn twee torens die het stadsbeeld van de stad bepalen. Eerstgenoemde is één van de grootste kerken van Nederland. Loop binnen en je voelt je klein en nietig. De kerk heeft een heel mooi Baderorgel en een prachtige eeuwenoude bibliotheek: de Librije met een 16^e -eeuwse collectie boeken. Deze boeken liggen hier letterlijk vastgeketend. Ook de unieke kaarsenkroon in de kerk is bijzonder. Onder begeleiding van een gids is het mogelijk de Librije te bezoeken of de toren te beklimmen. www.walburgiskerk.nl  Vanuit diverse kanten van de stad is hij niet te missen: de hoge torenspits van de St. Janskerk. Een aantal jaar geleden was dit godshuis ‘Monument van het jaar’. Een rondleiding door één van de enthousiaste vrijwilligers is een aanrader voor wie meer wil weten over de geschiedenis van deze 13e -eeuwse hallenkerk.  In de skyline is ook de Wijnhuistoren te herkennen. Ooit een stadswijnhuis, een herberg en een onderkomen van de stadswacht. Vandaag de dag een Italiaans restaurant. De toren heeft 48 klokken en iedere donderdagochtend geeft de beiaardier een klokkenconcert. In de zomer kun je op zaterdag deze toren beklimmen voor een uitzicht over de rode daken van de stad en de wirwar aan straten tot aan de IJssel. Een mooi fotomoment!

Proef de stad

De beste koffie, de heerlijkste taartjes, bonbons en biologische brood. Je vindt het bij lokale ondernemers en speciaalzaken, sommige bestaan al generaties lang en zijn een begrip in Zutphen en omgeving. Bezoek Rooyens Bakkerij en probeer de Zutphense Walburger, een heerlijke oliebol met kaneel en noten. Loop bij Bonbonatelier Janson binnen voor een smakelijk chocolade souvenir. Succes verzekerd! Wie binnenstapt bij koffiebranderij De Pelikaan waant zich even in een andere wereld, die van meer dan twee eeuwen historie. De geur van vers gebrande koffie en meer dan tweehonderd soorten thee gecombineerd met het authentieke interieur zorgt voor een uniek ervaring. Wanneer je hier een kopje koffie bestelt, wordt deze op traditionele wijze gereserveerd met een glaasje water en een ambachtelijk Pelikaan likeurtje. Een absolute must voor fijnproevers.

Een reis door het verleden

Het ’s-Gravenhof is het oudste plein van Zutphen. Loop hier onder de monumentale schelpenkoepel naar de binnentuin van het zeventiende-eeuwse stadspaleis Hof van Heeckeren. Deze schelpen, maar ook koralen, mineralen en gesteente waren door zeelui meegenomen na hun reizen voor de VOC. Een pittoresk stukje Zutphen. In het stadspaleis zijn onder andere het Stedelijk Museum en het Museum Henriette Polak gevestigd. Schuin tegenover ’s-Gravenhof ligt de Burgerzaal. Door de jaren heen deed dit gebouw dienst als vleeshuis, rechtbank, gevangenis en boterhal. Nu zetelt de gemeenteraad er en zijn er regelmatig tentoonstellingen. Elk weekend tussen 13:00 en 17:00 uur geopend. Tip: Bewonder in deze imposante ruimte de glas-in-lood ramen en het wandtapijt.

De plek waar vroeger de monniken verbleven

Eigenaar Anton de Lange wilde het een paar jaar geleden eigenlijk rustig aan doen, maar ging toch de uitdaging aan. Hij kocht het Broederenklooster en verbouwde het grondig. Eindresultaat: een sfeervol boutique hotel met een toprestaurant, waar het aangenaam verpozen is. Zelfs de Refter, de oude eetzaal van de monniken heeft zijn functie teruggekregen.

Boer Kip

Aan de andere kant van de IJssel staat de kleine boerderij waar boer Kip zijn leven lang woonde. Na de dood van zijn ouders bleef hij alleen achter. Hij duldde geen mensen op zijn erf en leefde als een kluizenaar tot aan zijn dood in 2006. Hier verzorgde hij zijn schapen en beschilderde alles wat los en vast zat: tafels, kasten, deuren, borden, klompen en melkbussen. Van modernisering wilde hij niets weten: in en om de boerderij bleef alles in originele staat. Het museum is vanaf zaterdag 29 april tot en met zondag 1 oktober 2023 geopend op zaterdag en zondag van 13.00 tot 17.00 uur.

Hofjesstad

Naast Hanzestad, vestigingsstad en torenstad is Zutphen ook een hofjesstad. Een thema wandeling van de VVV voert je langs tien van deze sfeervolle woonplekken met mooie binnentuinen. De hofjes waren ooit gebouwd voor de armen, weduwen en ongehuwde vrouwen binnen een kerkgenootschap. Tegenwoordig worden ze bewoond door jong en oud. Een heerlijke plek om te verblijven en te ontsnappen aan de drukte van de stad. Hier zittend in het zonnetje op een bank besef ik dat een bezoek aan Zutphen een ware beleving is.

Kijk voor meer informatie op www.visithanzesteden.nl

Advies: regel een enthousiaste gids van Gilde Zutphen en ontdek zo de vele pareltjes van Zutphen. stadswandelingengildezutphen@gmail.com

In 2023 is het Hanzejaar. Dit wordt groots gevierd met een omvangrijk programma van evenementen en activiteiten, van kleine lokale initiatieven tot grote éénmalige events die plaatsvinden in het historische decor van de negen Hanzesteden.  www.hanzejaar2023.nl

Zondag 24 september 2023 is het jaarlijkse chocolade festival.